راهنمای خرید بهترین مانیتور: ۹ اشتباه مهم در انتخاب مانیتور

در خرید مانیتور مثل خرید هر وسیله دیگه ای باید به نیازها و قیمت مانیتور توجه کرد. مثلاً اگه دنبال بهترین مانیتور برای چشم هستید، اینکه روشنایی مانیتور زیاد باشه مزیت محسوب نمیشه یا مثلاً اگه دنبال بهترین مانیتور های گیمینگ ارزان باشید، مانیتوری که کیفیت رنگ بالایی داشته باشه و در عوض تأخیر یا زمان پاسخگویی اون زیاد باشه، مناسب نیست و باید سراغ مانیتورهایی برید که ریفرش ریت یا به قول معروف هرتز بالایی دارن.

در ادامه این مقاله که در واقع یه راهنمای خرید مانیتور هست، چند اشتباه متداول در خرید مانیتور رو توضیح میدیم. برای یه خرید بهتر با ساده‌گو همراه باشید.

مانیتور بسیار بزرگ نخرید!

خیلیا فکر میکنن که خرید مانیتور مثل تلویزیونه و اولویت اصلی اینه که مانیتور بزرگ و بزرگتر باشه اما این طرز فکر درست نیست چون مانیتور در فاصله ۴۰ ۵۰ یا ۶۰ سانت از چشم قرار میگیره و در نتیجه اگر قطر مانیتور یه چیزی در حدود ۲۲ تا ۲۷ اینچ باشه کافیه. اندازه بهینه از نظر خیلیا، ۲۴ اینچه و برای همین در مورد بهترین مانیتور ۲۴ اینچ سوال میکنن. اگه یکم دورتر میشینید، جلوی مانیتور ۳۲ یا ۳۴ اینچ بشینید و اندازه تصویر رو خودتون تست کنید.

فرضاً‌ اگه یه تلویزیون ۴۰ اینچ به عنوان مانیتور بخرید و چشم شما با صفحه حدود ۵۰ سانت فاصله داشته باشه، یکم که کار کنید چشم خسته میشه چون باید مرتباً از یه گوشه تصویر به گوشه دیگه نگاه کنید و بازه حرکت چشم زیاده. بعضیا به جای چرخش چشم، گردن خودشون رو میچرخونن، بازم فرقی نمیکنه، گردن خسته میشه. اصولاً اندازه ۲۷ اینچ برای مانیتور، یه اندازه حداکثری هست و بیش از این برای اکثر کارا نیاز نیست. بنابراین اگه مانیتور بزرگ برای کار عادی میخواین، در مورد بهترین مانیتور 27 اینچ تحقیق کنید.

اما گفتیم کار عادی! اگه مانیتور رو برای کارهای خاص مثل چک کردن چند دوربین مدار بسته یا تماشای فیلم یا بازی کردن از فاصله فرضاً ۱ متری لازم داشته باشید، مانیتور بزرگ تر اشکالی نداره و اصلاً میتونید به جای مانیتور بزرگ و گرون، یه تلویزیون بخرید که هزینه اش هم کمتر میشه.

مانیتور 2K بخریم یا مانیتور 4K و رزولوشن بالاتر؟

یه اشتباه دیگه که خیلیا میکنن اینه که دنبال راهنمای خرید مانیتور 4K یا حتی بالاتر هستن در حالی که افزایش رزولوشن بیش از یه حد مشخصی، فایده نداره و اتلاف هزینه هست. نکته اینه که چشم انسان که در فاصله حدود ۵۰ سانتی از صفحه مانیتور قرار گرفته، نمیتونه پیکسل های یه مانیتور 2K با قطر ۲۴ اینچ رو تشخیص بده. اگه مانیتور فول اچ دی باشه و قطر اون ۲۴ اینچ باشه، باز هم تشخیص پیکسل ها راحت نیست. نتیجه اینه که در فاصله ۵۰ سانتی یه مانیتور ۲۴ اینچی، شاید هیچ تفاوتی بین مانیتور 2K و مانیتورهایی با رزولوشن بالاتر حس نکنید! لذا بهتره که در مورد راهنمای خرید مانیتور 2K جستجو کنید.

یه نکته مهم دیگه اینه که اگه رزولوشن تصویر بالاتر باشه، پردازش گرافیکی بیشتری موردنیازه. خب اگه هدف شما بازی کردن باشه و بخواین بهترین مانیتور گیمینگ رو بخرید، خرید مانیتور 4K به این معنیه که باید کارت گرافیک قوی تری هم داشته باشید. اگه گرافیک شما معمولی یا ضعیف باشه، نمیتونید در تنظیمات بازی ها حداکثر رزولوشن تصویر رو انتخاب کنید چون بازی با تیک و لگ اجرا میشه. در نتیجه بهتره که برای یه سیستم گیمینگ با گرافیک متوسط، یه مانیتور 2K یا فول اچ دی بخرید. 

بعضی از گیمرها که محدودیت بودجه دارن در مورد بهترین مانیتور های گیمینگ 8K سوال میکنن و اصلاً به کارت گرافیک فکر نمیکنن و بعد از خرید یه مانیتور گرون متوجه میشن که باید قوی ترین کارت گرافیک موجود در بازار رو خریداری کنن و پول کافی ندارن. اگه به فکر ارتقای کارت گرافیک هم هستید، بهتره بودجه رو به شکل متعادل بین کارت گرافیک و مانیتور تقسیم کنید.

مانیتور ۲۷ اینچ با رزولوشن 2K از نظر اندازه و رزولوشن، گزینه بهینه ای هست و مانیتور 24 اینچ فول اچ دی هم گزینه خوبیه.

تفاوت مانیتور با پنل TN یا IPS یا VA یا OLED

قیمت مانیتور بسته به پنلی که در اون به کار رفته متفاوته. معمولاً پنل TN از همون ارزون تره و پنل VA و IPS قیمت متوسط دارن و پنل OLED از همه گرون تره. یه سری تکنولوژی جدید مثل مینی ال ای دی و کیو ال ای دی هم در بازار تلویزیون دیده میشه که بهتر از LED است. هر نوع پنل یه مزیت و عیبی داره، خلاصه بگیم:

• پنل TN زاویه دید خوبی نداره اما سرعت و پاسخگویی مانیتور با پنل TN خوبه و در خرید بهترین مانیتور گیمینگ اقتصادی میشه مانیتور با پنل TN انتخاب کرد.
• زاویه دید پنل VA و IPS مشابه هست و عالیه، در صفحه مشخصات مینویسن ۱۷۸ درجه. پنل VA از نظر عمق رنگ مشکی یکم بهتره و پنل IPS از نظر زاویه دید و کیفیت رنگ کمی بهتره. قیمت پنل IPS گرون تر از TN هست و لذا معمولاً مانیتور IPS گرون تر از مانیتور TN هست.
• مانیتور با پنل OLED قیمت بالایی داره چون یه تکنولوژی جدیدتره که از نظر عمق رنگ مشکی و کیفیت رنگ و همین طور روشنایی و کنتراست بهترین هست. تنها اشکال این نوع پنل، عمر مفید کوتاه تر نسبت به پنل TN و IPS هست و البته گرون تر هم تموم میشه.

خب اگه بخواین بهترین مانیتور تا ۵ میلیون در سال ۱۴۰۴ بخرید، شاید مانیتور ۲۴ اینچی فول اچ دی با پنل IPS موجود نباشه، البته باید در مورد برندهایی با کیفیت پایین تر بررسی کنید. اما اگه بودجه رو به ۱۰ میلیون افزایش بدید، میتونید مانیتور IPS بخرید که برای کارهای عمومی و تماشای فیلم و کار گرافیکی مثل فتوشاپ بهتر از مانیتور با پنل TN هست.

اگه بودجه شما بیشتر هست، روی مانیتورهایی با پنل مینی ال ای دی و QLED و OLED فکر کنید، تنوع این نوع مانیتورها کمتره و گزینه های کمتری برای خرید دارید.

کیفیت رنگ و گستره رنگ

در مورد پنل ها توضیح دادیم، پنل IPS یا پنل OLED هم کیفیت رنگ بالاتری دارن و هم گستره رنگ هایی که میتونن نمایش بدن، بیشتره. چند سال پیش که مقوله HDR مطرح نبود، اغلب مانیتورها حدود ۱۰۰ درصد گستره رنگ sRGB رو پوشش میدادن و این یعنی رنگ سبز یا رنگ قرمز و آبی خیلی تند و اشباع رو نمیتونستن نمایش بدن. در حال حاضر هم بیشتر مانیتورها همین جوری هستن!

از چند سال پیش بعضی از گوشیا و تبلت ها که پنل OLED یا پنل LED باکیفیت دارن، میتونن چیزی در حدود ۱۳۰ درصد گستره رنگ sRGB رو نمایش بدن و در واقع رنگ ها تندتر و جذاب تره. به عبارت دیگه این گوشیا و تبلت ها پنلی دارن که از استاندارد HDR پشتیبانی میکنه. در بازار تلویزیون و مانیتور هم بعضی از مدلها پنل HDR دارن و غلظت رنگها بیشتر از مدلهای فاقد HDR هست. بنابراین اگه مانیتور برای کار گرافیکی یا بازی و فیلم میخواین، توصیه میکنیم که مانیتورهایی که HDR ساپورت میکنن رو دقیق تر بررسی کنید.

نکته دیگه دقت رنگ و خطای رنگ هست، برای کارهای حرفه ای و گرافیکی باید مانیتور خطای رنگ کمی داشته باشه. خطای رنگ به شکل Delta E بیان میشه و اگه کمتر از ۲.۳ باشه، چشم بیشتر افراد متوسط اختلاف رنگی که مانیتور نشون میده با رنگی که باید نشون بده، نمیشه. اگه خطای رنگ زیر ۱ باشه میشه گفت که مانیتور یا نمایشگر کاملاً حرفه ایه و طبعاً قیمتش هم زیاده و این نوع مانیتور برای کارهای گرافیکی و تدوین استفاده میشه. برای کار عادی مثل بازی و فیلم و غیره، همین که مانیتور خطای رنگ زیر ۲.۳داشته باشه بسیار عالیه.

همه مانیتورهای HDR یکسان نیستند!

بعضی از محصولات با برچسب پشتیبانی از HDR فروخته میشن اما کیفیت همه مانیتورها و تلویزیونای HDR یکسان نیست، بعضیا غلظت رنگ و روشنایی بسیار بالایی دارن در حالی که بعضی از محصولات کیفیتشون متوسط یا کمه. مانیتور یا تلویزیون غیرHDR رو SDR میگن، نکته جالب اینه که ممکنه حداکثر روشنایی یه مانیتور HDR ارزون و بی کیفیت، در حد حداکثر روشنایی یه مانیتور SDR مرغوب باشه. در حالت کلی مانیتوری که HDR باشه، معمولاً بهتر از مانیتور غیر HDR هست اما تفاوت کیفیت برندهای مختلف رو باید در نظر گرفت.

اصولاً خرید مانیتور و تلویزیون رو باید با مقایسه کردن عملی کیفیت تصویر انجام بدید، خوشبختانه تو بازار و مغازه های مختلف میشه یه تصویر مشابه رو روی چند تلویزیون و مانیتور که کنار هم قرار گرفته چک کرد. اگه این امکان فراهم نشده، میتونید در مورد بررسی تخصصی مانیتور موردنظرتون سرچ کنید و مزایا و معایب و کیفیت تصویر اون رو با سایر مدلها مقایسه کنید.

در مورد HDR دقت کنید که باید روشنایی تصویر حداقل ۶۰۰ نیت باشه و رقم توصیه شده هم ۱۰۰۰ نیت هست. مانیتورهای معمولی حداکثر روشنایی ۳۰۰ یا ۴۰۰ نیت دارن و عملاً HDR نیستن. صفحه نمایش بعضی از لپ تاپ های گیمینگ که روشنایی بالایی داره، حداکثر ۳۰۰ یا ۳۵۰ نیت روشنایی داره که عملاً کمتر از کف روشنایی لازم برای پشتیبانی از HDR هست. لذا اگه لپ تاپ گیمینگ با برچسب پشتیبانی از HDR فروخته میشه و در تست های تخصصی، روشنایی تصویر حداکثر ۴۰۰ نیت اندازه گیری شده، میشه گفت که سازنده ادعای کذب کرده و تبلیغات دروغین انجام داده.

پایه مانیتور و پورت ها و ارگونومی مهم است!

خیلیا موقع خرید مانیتور به پایه و جای دکمه ها و جای پورت ها دقت نمیکنن. خب شاید از دکمه ها و پورت ها زیاد استفاده نمیکنین که طبیعیه. بعد از تنظیم کردن روشنایی و کنتراست و غیره، شاید چند روز به دکمه ها دست نزنید. اما پایه مانیتور بحثش متفاوته. بعضی از مانیتورای گیمینگ و مانیتورهای معمولی، پایه آسانسوری دارن و میشه با نوک انگشت به راحتی مانیتور رو بالا و پایین کرد. چرخش مانیتور در جهت افقی و عمودی در حد چند درجه هم امکان پذیره. در نتیجه میشه گفت که ارگونومی مانیتور خوبه و میشه متناسب موقعیت و شیوه نشستن، جای مانیتور و زاویه اون رو انتخاب کرد.

بعضی از مانیتورا پایه ای دارن که اجازه میده پنل رو ۹۰ درجه بچرخونیم! این قابلیت هم برای بعضی از کاربرا خیلی مفیده چون گاهی میخوان صفحه طولانی کتاب و مقاله رو مطالعه کنن و طبعاً عمودی کردن صفحه مانیتور، ایده خوبیه.

یه نکته دیگه اینه که اگه بخواید مانیتور رو به دیوار وصل کنید یا بخواید پایه جداگانه برای مانیتور بخرید و مانیتور رو به اون پایه وصل کنید، پشت مانیتور ۴ تا سوراخ پیچ استاندارد وجود داشته باشه. برای یکسان کردن فاصله سوراخ پیچ پشت انواع مانیتور و تلویزیون، استاندارد VESA تصویب شده. در نتیجه موقع خرید مانیتوری که قراره به پایه یا دیوار وصل بشه، پشت مانیتور رو چک کنید که سوراخ لازم رو داشته باشه.

پورت HDMI و DisplayPort و USB و صدا

بهترین پورت برای تصویر، دیسپلی‌پورت هست و البته گرون تر تموم میشه. برای همین روی مانیتورهای ارزون فقط HDMI و DVI به کار میره. در واقع موقع خرید بهترین مانیتور گیمینگ تا 5 میلیون نمیشه به دیسپلی‌پورت فکر کرد. اما DisplayPort از نظر رزولوشن و هرتز تصویر و در واقع پهنای باند، بالاتر از HDMI‌ هست. مثلاً HDMI 2.0 پهنای باند حدود ۱۸ گیگابیت بر ثانیه داره و DisplayPort 1.2 حدود ۲۲ گیگابیت بر ثانیه. در نتیجه اگه مانیتور 4K بخرید و بخواین هرتز تصویر رو بیش از ۶۰ بزارید، باید HDMI 2.1 یا DisplayPort 1.4 روی مانیتور شما موجود باشه. البته کارت گرافیک هم باید همین پورت رو داشته باشه.

بعضیا از اسپیکر داخل مانیتور استفاده و بیشتر افراد اسپیکر مجزا میخرن. بعضیا میخوان اسپیکر رو به خروجی صدای مانیتور وصل کنن و نه به پشت کیس. در این صورت باید مانیتور شما جک هدفون داشته باشه.

بعضیا موقع کار با کامپیوتر، گوشی و تبلت رو به پورت USB مانیتور وصل میکنن که شارژ بشه یا بعضیا میخوان که هارد اکسترنال و فلش به USB مانیتور و تلویزیون وصل کنن و مستقیم فیلم و سریال تماشا کنن. خب برای این نوع کاربردها باید پورت USB به تعداد کافی روی مانیتور یا تلویزیون موجود باشه.

بنابراین در خرید مانیتور حتماً به پورت ها و نسخه پورت مثل HDMI 1.4 و HDMI 2.0 و پورت صدا و USB دقت کنید.

بعضی از مانیتورها پورت دیسپلی پورت یا USB دارن اما به شکل و نوع خاصی هست. مثلاً به جای USB A که همون USB معمولی و مستطیل شکله، USB C دارن یا به جای دیسپلی پورت به شکل مستطیل ناقص، پورت DisplayPort‌ با ظاهر USB C دارن. استفاده از این محصولات خاص ممکنه دشوار باشه و مجبور بشید تبدیل گرون قیمت بخرید.

بهترین مانیتور گیمینگ و پشتیبانی از G-Sync یا FreeSync

معمولاً بازی کامپیوتر با سرعت یکنواخت و ثابت مثل ۶۰ فریم بر ثانیه اجرا نمیشه. سرعت مرتباً کم و زیاد میشه و برای همین تکنولوژی جی سینک انویدیا و فری سینک ای ام دی معرفی شده که سرعت نمایش تصویر یا همون هرتز مانیتور رو متناسب با خروجی کارت گرافیک تغییر میده.

تکنولوژی G-Sync و FreeSync به شکل واضحی میزان پرک زدن و تیک زدن تصویر در حالتی که سرعت اجرای بازی بین ۳۰ تا ۶۰ یا بالاتر باشه رو کاهش میده و شاید به کلی از بین میبره! برای همین در خرید بهترین مانیتور گیمینگ باید پشتیبانی از یکی از این ۲ تکنولوژی رو جدی گرفت.

ریفرش ریت بالای ۱۲۰ هرتز ضروری نیست

بعضی از گیمرها برای بازی های ساده و معمولی، سراغ مانیتور ۲۰۰ هرتز و ۲۴۰ هرتز میرن که ضروری نیست. برای بازی های اکشن و شوتر اول شخص هم اگر هرتز یا همون نرخ نوسازی یا ریفرش ریت در حد ۱۲۰ هرتز باشه، کافیه. هرتزهای بالاتر از ۱۴۴ یا ۱۶۰ هرتز به نوعی اتلاف هزینه هست.

در نظر بگیرید که اگه کارت گرافیک شما ضعیف باشه، تو یک ثانیه نمیتونه حتی ۱۲۰ فریم تصویر رو رندر کنه و برای مانیتور بفرسته. در نتیجه عملاً خرید مانیتور ۱۲۰ هرتز اتلاف هزینه هست.

howtogeekساده‌گو