آموزش تابع IF و تابع AND و OR در اکسل

اگه با اکسل فاکتور ساده و جدول ساده درست میکنین، فرمول هایی که لازم دارید جمع و تفریق و ضرب و تقسیم هست، نهایتش به تابع sum یا محاسبه میانگین با average نیاز پیدا میکنید که خیلی ساده هستن. اگه قصد دارید از اکسل حرفه ای تر استفاده کنید، بهتره با تابع IF که ساده ترین تابع شرطی هست، آشنایی داشته باشید چون کاربردش خیلی زیاده. خیلی هم ساده هست.

در ادامه مطلب با بررسی مثال های تابع if در اکسل ، روش فرمول نوشتن با این تابع رو توضیح میدیم. تابع شرطی OR و AND که معادل فارسیشون میشه "یا" و "و" هم مثل IF خیلی کاربرد دارن و خوشبختانه نوشتن فرمول با تابع AND و تابع OR در اکسل خیلی ساده هست. لذا این ۲ تابع رو هم با بررسی مثال، توضیح میدیم.

کاربرد تابع شرطی در اکسل چیه؟

اول از همه دقت کنید که کاربرد تابع شرطی مثل IF و AND و OR یا مثلاً تابع if چند شرطی در اکسل که IFS هست، برای حالتی هست که میخواین یه مقایسه و بررسی انجام بدید و اگر نتیجه مثبت بود، یه محاسبه ای انجام بشه یا یه عبارتی چاپ بشه و برای حالتی که نتیجه منفی بود، یه محاسبه دیگه انجام باشه یا یه عبارت دیگه ای چاپ بشه توی سلول.

• مثلاً: اگه نمره یا عدد تو سلول A1 بزرگتر از ۱۰ بود، تو سلول B1 عبارت نمره قابل قبول چاپ بشه و اگه کمتر یا مساوی ۱۰ بود، عبارت مشروط چاپ بشه.
• یا مثال محاسباتی: اگه عدد توی سلول A1 بزرگتر از ۱۰ بود، عدد داخل سلول B1 به اضافه ۲۰ بشه و در سلول C1 چاپ بشه، اما اگه عدد داخل سلول A1 زیر ۱۰  یا مساوی ۱۰ بود، عدد داخل B1 به اضافه ۱۰ بشه و در سلول C1 چاپ بشه.

خب این جور وقتا باید از تابع شرطی استفاده کرد که IF از همه ساده تره. اما AND و OR هم خیلی فرقی ندارن و اونا هم خیلی ساده هستن.

مثال تابع IF در اکسل

خب اول سراغ تابع if میریم. این تابع سه تا آرگومان داره، یعنی بعد از زدن علامت = داخل سلول و نوشتن عبارت if باید پرانتز باز و بسته کنید و داخل پرانتز باید سه ورودی باشه:

خب آرگومان های تابع if تو اکسل یا گوگل شیت و نرم افزارهای مشابه ایناست:

• a: شرط
• b: عبارت یا محاسبه برای حالت صحیح شرط
• c: عبارت یا محاسبه برای حالت غلط بودن شرط

میتونید شرط رو به صورت بررسی کردن مقداری که تو یه سلول دیگه هست، بنویسید و همین طور محاسبه رو بر اساس مقداری که داخل یه سلول یا چند تا سلول دیگه هست، فرمول نویسی کنید.

خب مثالی که گفتیم رو در نظر بگیرید که نمره دانش آموز تو سلول A1 هست، شرط ما میشه A1>10 و به جای قابل قبول مینویسیم PASS و به جای مردود یا مشروط مینویسیم Fail. البته میشه اینا رو فارسی هم نوشت، اکسل با عبارت فارسی و فرمول هایی که توش کلمات فارسی داره، مشکلی نداره. به همین صورت گوگل شیت هم مشکلی نداره خوشبختانه. بعد از نوشتن فرمول Enter بزنید تا نتیجه بیاد.

نکته:

خب حالا مثال دومی که گفتیم رو در نظر بگیرید که محاسباتیه. فرمولی که تو سلول C1 مینویسیم، میشه این:

خب تابع if خیلی ساده هست و خیلی هم کاربرد داره. نوشتن فرمول با تابع if else در اکسل هم ساده هست و میتونید با if بنویسید. بهتره چند تا مثال ساده بزنید و فرمولش رو بنویسید تا مسلط بشید.

نکته جالب اینه که میشه حداکثر ۲۵۵ تا شرط به تابع AND و همچنین تابع OR داد.

روش کار با تابع AND در اکسل

فکر کنید که میخواید در صورت برقرار بودن دو تا شرط، یه محاسبه انجام بشه یا عبارتی چاپ بشه. برای این کار باید تابع if and در اکسل رو استفاده کنید. خب این تابع هم تو Excel و هم توی گوگل شیت و برنامه های مشابه، این تابع موجوده.

دقت کنید که خروجی تابع AND فقط درست و غلط هست و باید این درست یا غلط رو به یه تابع شرطی مثل if بدید که محاسبه یا عبارت رو چاپ کنید. برای همینه که معمولاً تابع AND به تنهایی استفاده نمیشه.

خب بریم سراغ مثال، فرض کنید که میخواین برای نمره دانش آموزانی که زیر ۱۰ گرفتن، دو حالت در نظر بگیرید. اگه زیر ۸ بود، رد بشه و اگه بین ۸ تا ۱۰ بود، برای شرکت تو کلاس جبرانی مجاز بشه. خب عبارت OK رو میذاریم برای کلاس جبرانی و عبارت Fail رو میذاریم برای مردودی کامل. حالا چطوری فرمول رو بنویسیم، اول تابع AND رو مینویسیم.

تابع AND میتونه ۲ یا چندین ارگومان داشته باشه و هر ارگومان یه عبارت هست که باید درستی و غلط بودنش حساب بشه. مثلاً اگر نمره زیر ۱۰ بود و اگه نمره بیشتر از ۸ بود، این میشه ۲ تا شرط و این طوری مینویسیم:

حالا خروجی این تابع رو به if میدیم. یعنی داخل تابع if به جای آرگومان اول که شرط بود، تابع AND رو میذاریم. برای حالت صحیح که OK چاپ میشه و برای حالت بعدی هم Fail چاپ میشه.

خب میبینید که تابع AND در اکسل هم مثل if خیلی ساده هست.

آموزش فرمول با تابع OR در اکسل

تابع OR به معنی یا هست و کاربردش شبیه تابع AND هست به این معنی که چند تا شرط بهش میدید و اگه یکی از شرط ها برقرار باشه و صحیح باشه، خروجی تابع میشه صحیح یا true و اگه همه شرط ها غلط باشن، خروجی تابع میشه غلط یا false.

خروجی تابع OR هم مثل تابع AND معمولاً به سایر تابع ها داده میشه تا یه عبارتی چاپ بشه یا فرضاً یه محاسبه انجام بشه. پس تابع if or در اکسل نداریم اما ترکیب if با or داریم.

خب برای and مثال عبارتی زدیم، برای and و or یه مثال محاسباتی بزنیم: فرض کنید یه جدول دارید که داخلش وضعیت فروش کارکنان و افراد بازاریاب یا ویزیتور رو ثبت کردید. بعضیاشون فول تایم هستن و بعضیا پاره وقت. هدف اینه که به افرادی که فول تایم هستن و فروش خوبی داشتن و ریفرال یا ارجاع هم داشتن، یه پاداشی بدید و به سایر افراد هم یه پاداش کمتری بدید.

خب این جدول ماست که فروش تو ستون B درج شده، وضعیت فول تایم و پاره وقت بودن هم تو ستون C. توی ستون D هم تعداد ریفرال هر کارمند ثبت شده.

خب تابع AND برای این مسأله نیاز داریم، شرط هم اینه که B2 بیش از ۳۰۰۰ باشه و C2 مساوی فول تایم باشه و در نهایت شرط آخر اینکه D2>0 باشه، یعنی معنی این شرطا اینه که کارمند ردیف دوم جدول، هم فول تایم هست و هم فروش ماهانه بیش از ۳۰۰۰ داشته و هم تعداد ریفرال بیشتر از صفر بوده.

خب این شرطا رو به تابع if میدیم، اگه همه برقرار باشن، پاداش میشه مثلاً ۵۰۰ دلار و اگه حتی یکیشون برقرار نباشه، پاداش میشه ۲۰۰ دلار.

خب این فرمول رو توی یه ستون به اسم پاداش که مثلاً ستون E هست مینویسم.

اما روش کپی کردن فرمول برای ردیفای جدول: اول فرمول رو برای ردیف دوم داخل سلول E2 مینویسم و Enter میزنیم. بعد برای کپی کردن، مربع کوچیکی که گوشه راست و پایین سلول E2 هست رو با موس میگیریم و پایین میکشیم که فرمول برای ردیفای بعدی تکرار بشه.

خب میتونید با تابع OR هم کار کنید، مثلاً بگید که اگه فروش بیشتر از ۳۰۰۰ بود یا تعداد ارجاع کارمند، بیشتر یا مساوی ۳ بود، پاداش ۵۰۰ باشه و اگه نبود، پاداش ۲۰۰ باشه. فرمول این سوال، تابع OR داره:

مثال های تابع if در اکسل رو بررسی کردیم. برای چند تا شرط میتونید از IFS هم استفاده کنید و به جای AND و OR هم چندین تابع شرطی دیگه داریم که استفاده از اونا هم خیلی ساده هست و با یه تمرین مختصر یاد میگیرید. فرمول نوشتن تو اکسل در نگاه اول عجیب و پیچیده به نظر میاد اما چند تا مثال ساده رو که کار کنید، متوجه میشید که تابع و فرمول نوشتن خیلی ساده و خیلی هم کاربردی هست.

makeuseofساده‌گو